2016.10.28
Su Ta Gar

Su Ta Gar

Atzera

Txerokee. Mikel Laboaren kantak (Askoren artean)
play_buttonadd_button
EROSI

Txerokee. Mikel Laboaren kantak (Askoren artean)

1990 - IZ-Seaska-Elkar


Haika mutil(Hitzak: Herri kanta-Musika: Mikel Laboa)
facebook iconfacebook icon
play_button
add_buttton

Formatua: CD-LP


Azala: Jose Luis Zumeta


GENEROA

Metala

Euskal Herrian punk eta folk doinuen garaia zenean, Eibarko lau gaztek pixkanaka hedatzen ari zen heavy metal musika euskaraz jorratzeari ekin zioten. Hala, 1987. urtean musika talde bat sortzeko xedearekin batu ziren Aitor Gorosabel Garai (gitarra eta ahots nagusia), Asier Osoro (baxua eta koruak), Xabier Bastida (gitarra) eta Borxa Arrillaga (bateria). Gorosabelek eta Bastidak Napal taldean jotzen zuten, baina, hura desegin ondoren, egitasmo berrian jarri zituzten indarrak. 1988ko abuztuaren 14an, Ondarroako gaztetxean (Bizkaia) lehen kontzertua eman baino astebete lehenago, taldeari Su Ta Gar izena jarri zioten. Entsegu lokalean musika tresnak behar bezala gobernatzen ikasi eta lehen kantuak konposatu ondoren, 1989an lehen maketa kaleratu zuten. Izan zuen harrera ona ikusita, urte bereko abenduan IZ estudioan sartu ziren, bigarrena grabatzera. Maketa horretan topa daiteke aurreneko aldiz Mikel Laboaren “Haika mutil” kantuaren bertsioa, Txerokee (IZ-Seaska-Elkar, 1990) haren omenezko diskorako egin zutena.

396

Asier Bastida, Borxa Arrillaga, Aitor Gorosabel eta Asier Osoro, estudioan. (Silvia Arosa)

1990. urtea zinez oparoa izan zen eibartarrentzat. Urte hartan, Zarauzko Estigia taldearekin batera, Bilbo Hiria Lehiaketako lehen saria lortu zuten. Sari gisa, bi taldeek disko bat erdi bana grabatzeko aukera izan zuten. Alabaina, Su Ta Garrek aukera baztertu, eta Jaiotze basatia (IZ-Zarata, 1991) lehen diskoa plazaratu zuen. Grabazio lanak berriro ere IZ estudioan egin zituzten,Kaki Arkarazo soinu teknikariarekin. Diskoak sekulako arrakasta lortu zuen, eta “Jo ta ke”, “Begira” nahiz “Mari” kantuak berehala bihurtu ziren ereserki euskaraz egindako heavy musika sekula entzun gabeko milaka gazterentzat. Disko hartako kantu askoren letrak, eta baita hurrengo diskoetan agertu diren beste hainbat ere, Iker Rokandio taldekideen lagunak idatzitakoak dira. Musikaren sortzaile, berriz, Aitor Gorosabel izan da kasu gehienetan.

Aurreneko lana kaleratu ondoren, eibartarrek Euskal Herrian ez ezik Alemanian, Suitzan eta Austrian kontzertuak jotzeko aukera izan zuten. 1992. urtean, berriz, Hortzak estuturik bigarren diskoa argitaratu zuten, Esan Ozenkidiskoetxearekin. 1993. urtean, More Volumen Tour izeneko bira egin zuten Europan, taldearekin batera. Bereziena, ordea, Eibarren eman zuten birako azken kontzertua izan zen. Kontzertu hura bideoan grabatu, eta urte berean kaleratu zuten. Urte bereko irailean, nahiko abesti konposatu ondotik, Berrizko Lorentzo Records estudioan sartu, eta hirugarren diskoa grabatu zuten, Aitor Ariño teknikariarekin: Munstro hilak (Esan Ozenki, 1993). Urteekin, Su Ta Gar taldearen bigarren etxea bihurtu da Berrizko estudioa. Hurrengo urte erdian, kontzertu asko eman zituzten. Tartean, Frantzian, Italian, Austrian eta Alemanian izan ziren.

399

Xabi Bastida eta Aitor Gorosabel, ‘Euskaldunon Egunkaria’-ren aldeko jaian, Iurretan. (1993)

Hurrengo lana prestatzen ari zirela, 1995eko maiatzean, Borxa Arrillagak istripua izan zuen Donostiako kaian, eta elbarri geratu zen. Borxak berak animatuta, Galder Arrillaga anaia sartu zen taldean bateria jotzera. Laukotea berriro osatu ostean, Sentimenak jarraituz (Esan Ozenki, 1996) laugarren diskoa plazaratu zuten. Aurreko lanarekin batera, disko berriak taldearen eboluzioa agerian utzi zuen. Doinu heavyak baziren arren, thrash eta rock doinuak jorratu zituzten. Era berean, ska musika oinarri zuen kantu bat egitera ausartu ziren (“Errepide hontan galdurik“). Kontzertu bira amaitu ondoren, beste aldaketa bat izan zen taldean. Iban Zugarramurdik Galderren lekua hartu zuen, eta 1997an Agur jauna gizon txuriari (Esan Ozenki) bosgarren lana argitaratu zuten. “Rotaflexa garrasika” (Itoizko urtegiaren aurkako sabotajeari buruzkoa) eta “Gau iluna amaitu da” kantuek arrakasta handia izan zuten. Urte bereko azaroan, taldeak estreinakoz Kuban bira egin zuen. Udan, berriz, Gaur olerkiak bihar presoak Euskal Herrirat! bildumarako “Eromena” kantua grabatu zuten.

1994

Aitor Gorosabel, Galder Arrillaga, Asier Osoro eta Aitor Bastida. (Norton)

Jarraitzaileen eskaerari erantzunez, 1999. urtean Su Ta Gar 1987-89 lehen bi maketen berrargitalpena kaleratu zuten, Gaztelupeko Hotsak diskoetxearekin. Nostalgiak, ordea, ez zuen luze iraun, eta taldea gertu zen ibilbideko seigarren lana kaleratzeko. Hala, diskoetxez aldatu, eta urtea bukatu aurretik Homo_Sapiens? diskoa plazaratu zuten, Gor zigiluarekin. Zale askoren ustez, hori da Eibarkoen bigarren aroko diskorik ederrena. Hurrengo hilabetean, laukoteak aurkezpen bira profesionala egin zuen. Soinu eta argi tresneria onak lagunduta, Euskal Herrian zehar kontzertu ugari eman zituen. Bira horren testigantza uzteko, Iholdin (Nafarroa Beherea) emandako azkena zuzenean grabatu, eta 2000. urtean bideo formatuan plazaratu zuten. Urtea bukatu aurretik, Judas Priest Ingalaterrako heavy metal taldearen omenezko Metal Gods (Zero, 2000) diskoan parte hartu zuten, “The Sentinel” abestiaren bertsioa eginez.

802

Asier Osoro, Iban Zugarramurdi, Aitor Bastida eta Aitor Gorosabel. (1997)

Hamar urtean estudioko sei disko kaleratu ondoren, zuzenekoa kaleratzeko garaia iritsi zela ebatzi zuen taldeak, eta Jo ta ke (Gor, 2001) disko bikoitza plazaratu zuen. Bertan garai guztietako 23 abesti bildu zituen, tartean La Polla Records taldearen “No somos nada” abestiaren bertsioa. Lan berria atera eta kontzertu bira hasi bezain pronto, Galder Arrillaga taldera itzuli zen, Iban Zugarramurdiren ordez. Abenduan, laukoteak “Gaztea” kantua grabatu zuen, Gasteizko gaztetxearen aldeko Gaztetxeak Martxan bildumarako.

2003. urtean, Itsasoz beteriko mugetan (Gor) zazpigarren diskoa plazaratu zuen. Taldearen lan komertzialena da. Hitzen aldetik zuzenak izan beharrean, poetikoagoak dira, eta musika bera ere melodikoagoa da. Hard-rock kutsu nabarmena dute kantuek. Diskoa kalean zutela, aurkezpen bira dezente atzeratu behar izan zuten, Aitor Gorosabel abeslariari ebakuntza egin ziotelako eztarrian. Ahots kordetan arazoak izan zituen. Sendatu ostean, taldeak berriro ere martxa hartu zuen. Aldi horretan, 600. kontzertua eman zuten, Aitzoaingo (Nafarroa) Artsaia aretoan. 2006an, berriz, orain arteko estudioko azken lana argitaratu zuten: Jainko hilen uhartea (Jo Ta Ke Ekoizpenak, 2006). Taldea beren kabuz kudeatzea erabaki zuten, eta, hala, Jo Ta Ke Ekoizpenak diskoetxe eta musika eragintza propioa sortu zuten. Bestalde, azken lan horrekin denboran atzera egin, eta taldearen esentzia heavy metalzalea hartu zuten berriz. Diskoari izena ematen dion abestia eredu garbia da. Diskoa sustatzeko, “Itxaropen hitza” kantuaren bideoklipa grabatu zuten, Juanma Bajo Ulloa zinemagile arabarrarekin. 2007. urtean, Une iraunkorrak DVDa(Jo Ta Ke Ekoizpenak) atera zuten, eta taldearen azken urteetako esperientziak bildu zituzten hor.
1990

Bilboko Aste Nagusian, 2006an. (Jon Hernaez / Argazki Press)

2008. urtean, Asier Osoro baxu jotzaileak taldea uztea erabaki zuen, familiari denbora gehiago eskaintzeko. Haren ordezkoa topatu artean, Igor Oiarbide (Drindots) hartu zuten kontzertuak jotzen segitzeko. Behin behineko erabakia zen arren, Oiarbide bi urtez egon zen taldean,  2010eko urrira arte. Haren ordez David Zarzosa (Dkuajo) sartu zen, eta urtebete geroago Igor Diezek (Kalte taldekoa) ordezkatu zuen Zarzosa. Hala, gaur egun Aitor Gorosabel eta Xabi Bastida dira Su Ta Gar taldea sortu zenetik segitzen duten bakarrak. Alabaina, eurek dioten bezala, taldea bost kidez osatuta dago. Bosgarrena Borxa Arrillaga da. Taldeko bateria jotzaile ohia webgunearen egilea da, eta diseinuaz arduratzen da. Halaber, hainbat kanturen letrak idatzi ditu.

Lehen kontzertua eman zuenetik 20 urte igaro zirela ospatzeko, kontzertu bira berezia abiatu zuen taldeak 2008ko udazkenean. Ibilbide osoko kantuak aukeratu, eta diskoan grabatu bezala jo zituzten, teklatu moldaketak eta zati akustikoak barne. Bira horren testigantza gisa, zuzeneko disko bikoitza eta DVDa kaleratu zituen 2009ko azaroan, Su Ta Gar 20 urte (Jo Ta Ke Ekoizpenak).

SU_TA_GAR

‘Bizirik gaude’ diskoaren aurkezpenean: Galder Arrillaga, Aitor Gorosabel, Igor Diez eta Aitor Bastida. (Andoni Canellada / Argazki Press)

Horren ostean, estudioko lan berria grabatu zuen taldeak, Ametsak pilatzen (Jo Ta Ke, 2011). Asier Osoro baxu jotzaileak taldea utzi zuenetik taldeak grabatutako lehenengoa da, baita hirukote formatuan grabatutako lehenengoa ere. Izan ere, Igor Diez baxu jotzaileak ez zuen parte hartu grabazioan, eta Aitor Gorosabelek grabatu zuen instrumentu hori.

Taldea sortu zeneko 25. urtemugak estudioko hamargarren diskoaren grabazioarekin bat egin zuen. 2013ko udazkenean kaleratu zuen Bizirik gaude lan berria.

Testua: Inaxio Esnaola

Atzera

Norbera bere ametsen jabe

Atzera

Bazoaz

Atzera

Zure aurrean makurtzen naiz

Atzera

Haika mutil (zuzenean)

Atzera

Urratsak zubi (Herri Urrats 2023)

Egilea: Inge Arin